Haset Duygusu Güzel Amelleri Öldürür

Bismillahirrahmanirrahim

Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla.

Kıymetli kardeşlerim, bizleri bu güzel mecliste toplayan yüce rabbimize sonsuz hamd, O’nun habibi Efendiler Efendisine(s.a.v.) sonsuz salât, O’nun temiz ehl-i beytine, ashabına, ahbabına, bu nurlu davaya gönül veren tüm Allah dostlarına selam olsun. Sevgili kardeşlerim, bu haftaki sohbetimizde yine Efendimiz (s.a.v.) den hayat düsturları öğreneceğiz. Yüce mevlamız bizleri öğrendiklerini amelle taçlandıran ve Rabbini razı eden kullarından eylesin. Âmin.

Efendimiz  (s.a.v.) bir hadisi şeriflerinde şöyle buyuruyor;

‘İnsanlar birbirlerine haset duygusu içinde olmadıkça hayır üzeredirler.’ (Taberani)

Sevgili kardeşlerim.; bu hadisi şerifimizde Efendimiz (s.a.v)  bizleri haset konusunda uyarmaktadır. Bir Allah dostu, şu sözleriyle  konumuza ışık tutmaktadır;

Mü’min gıpta eder, münafık haset eder. Bu söz bizim için hem güzel bir ölçü, hem de büyük bir tehdit içerir. Bir insan, bir başkasının nâil olduğu maddî veya manevî bir ihsana kendisinin de erişmesini arzu edebilir. Bu haset değil gıptadır. Haset ise, bir kişiye verilen ihsanın mutlaka geri alınması arzu edilir. Yani, zengin komşusuna haset eden adamın temel hedefi, kendisinin zengin olması değil, komşusunun fakir olmasıdır. Bu ise, ancak münafıklara yakışacak kadar aşağı ve bayağı bir düşüncedir.

Bununla beraber, bu güzel sözü yanlış yorumlayarak, haset edenlere hemen münafık damgası vurmak elbette doğru değil.

Çünkü münafığın tarifi açık: Münafık, gerçekte iman etmediği halde iman etmiş gözüken kimsedir. Haset eden bir mü’mine, bu mânâda, münafık demek mümkün değildir. O halde bu sözü, “Sakın haset etmeyiniz, zira bu ancak münafıklara yakışan alçak bir sıfattır.” şeklinde anlamamız gerekir.

Kardeşlerim, Hasetten kurtuluş için Bediüzzaman Hazretleri’nin bir tavsiyesi var;

‘Hasit adam haset ettiği şeylerin âkıbetini düşünsün. Tâ anlasın ki, rakibinde olan dünyevî hüsün ve kuvvet ve mertebe ve servet; fânidir, muvakkattir.’ ( Mektûbat)

Hazreti Mevlana Celaleddin-i Selçuki (k.s.) hazretleri, bu konuyu şu şekilde mesnevisine anlatır; ‘Haset insanların kalbinde pusuya yatmış iri bir kurt gibidir.’

Haset hastalığının temelinde, haset edilen kimseyi ve onun elindeki dünya nimetlerini ebedî zannetme gafleti yatar. Akıl planında, gerçeğin böyle olmadığını herkes bilir; ama hissiyat hükmünü icra etti mi, zavallı akla kıvranmaktan öte bir şey kalmaz.

Bir asır sonra bütün haset edenler ve edilenler gibi, hasede konu olan mevki ve makamlar, servet ve devletler de başka insanların eline geçecekler; bir süre de onları oyalayacak ve hiçbirine gerçek yâr olmadan, bir başka gruba intikal edecekler.

Hasedin bir de kadere itiraz yönü var.

“Yoksa onlar, Allah’ın lütfundan verdiği şeyler için, insanlara haset mi ediyorlar?” (Nisa Sûresi, 54)

Âyet-i kerimede, “Allah’ın lütfundan verdiği” şeklinde çok hikmetli bir kayıt var. Bu kayıttan hareketle müfessirlerimiz, meşru olmayan kazançlara haset edilebileceğini belirtmişler ve “Vurguncunun elindeki malın gitmesini temenni etmek haset değil, gayrettir, adalettir.” demişler.

Buna göre bir adam hırsızlık ederek zengin olsa, o malın ondan alınmasını arzu etmek haset değildir. Haset; “Allah’ın lütfu ile verdiği” meşru servet, makam yahut fazileti çekememektir. Bunların, bir müminden alınmasını arzu etmek ise, kaderi tenkit ve rahmete itiraz mânâsı taşır.

Bir insan düşünelim: Belli bir nimete ulaşmak için elinden gelen gayreti göstermiş, meşru dairede çalışmış, fiilî ve kavlî duasını yaptıktan sonra Rabbinin rahmetini, inayetini gözlemeye başlamıştır. Bu insana yapılan İlâhî lütuf karşısında mü’mine düşen vazife, o nimete kendisi nâil olmuş gibi sevinmektir. Kadere iman da, İslâm kardeşliği de bunu gerektirir.

Allah cc  cümlemizi  haset hastalığından korusun. Amin.

Selam ve Dua ile..